Wielka Lipa

Wielka Lipa

Wieś Wielka Lipa położona jest od zachodniej strony Wzgórz Trzebnickich na wysokości 170-200 m n.p.m., okolona kompleksem lasów, pól i łąk. Walory klimatyczno – przyrodnicze, charakterystyczne dla okolic Obornik Śląskich w tym Wielkiej Lipy, są znane od stuleci. Dawniej stanowiły charakter uzdrowiskowy dla mieszkańców Wrocławia, szczególnie
w okresie panowania cholery 1866 r.

Wieś w okresie swego rozkwitu, podobnie jak obecnie, liczyła ponad 400 mieszkańców. I choć nie jest dużą miejscowością, to pierwsze jej ślady wskazują już na okres mezolitu (8000 - 4500 p.n.e.) oraz epokę brązu. Pierwsze wzmianki o niej natomiast, pojawiają się we wczesnym średniowieczu. W wyniku najazdu przez Mongołów w XIII w. (czego dowodem są kurhany leżące na wschód od wsi), osada bardzo ucierpiała. Najwcześniejsze informacje dotyczące wsi pochodzą z 1453 r., kiedy to właścicielem folwarku był Peschke Heinichwitz, zw. Prachin.

Na przestrzeni kilku stuleci zmieniali się właściciele i od 1899 r. wieś należała do Alfreda von Waldenburg – Würben, następnie od 1915 r. majątek odziedziczył Georg Wilhelm von Waldenburg, syn Alfreda. Pozostał on właścicielem co najmniej do 1937 roku, a być może do końca drugiej wojny światowej. W latach 1921-1937 folwark w Wielkiej Lipie dzierżawił Gustav Wuttge.

Po zakończeniu drugiej wojny światowej majątek przejęło państwo polskie. Folwark wraz z pałacem przeszedł pod zarząd Państwowego Gospodarstwa Rolnego, które w rezydencji ulokowało biura. W 1969 roku pałac w Wielkiej Lipie był zaniedbany i tylko częściowo użytkowany. W następnej dekadzie przeprowadzono jednak remont budynku. Pod zarządem Kombinatu PGR Oborniki Śląskie rezydencje pozostawała przynajmniej do 1985 roku. W 1994 roku zdewastowany zabytek nabyła włosko-polska spółka „Polish Hunting 3”. Pałac został wyremontowany i obecnie pełni funkcję prywatnej rezydencji. Budynek można zobaczyć z zewnątrz zza ogrodzenia.

 Pałac w Wielkiej Lipie zwany jest  Elsenburg, czyli zamek Elizy, na cześć żony właściciela - Elizy Karoliny von Krohn . Pod herbem fundatorów znajduje się wstęga z napisem „Ein Veste Burg ist unser Gott” czyli „Warownym grodem jest nasz Bóg” - jest to początkowy wers hymnu Marcina Lutra. Wokół obiektu rozciąga się park krajobrazowy.

Przebywający na terenie wsi turyści mogą zobaczyć również inne zabytki min.: filialny Kościół neoromański, neogotycki budynek zarządcy majątku, stajnie z XIX w., park pałacowy z XIX w.

Odwiedzający Gminę Oborniki Śląskie  i wieś Wielką Lipę mogą skorzystać z oferty Willi Barbara. Jest to pensjonat zlokalizowany pośród łagodnych wzgórz, bezkresnych pól, łąk, pastwisk i lasów. Na miłośników aktywnego wypoczynku czekają wspaniałe konie wraz z instruktorami, dla innych - bryczka i rowery. Spacery po okolicy to kontakt z naturą w czystej postaci. A dla miłośników aktywnego zwiedzania proponuje się  wycieczki związane z traktem cysterskim.

W miejscowości znajduje się jeszcze jedna stadnina koni - Jędrzejówka.  Stajnia oferuje lekcje jazdy konnej, przejażdżki na kucykach, imprezy urodzinowe dla dzieci, ognisko, wycieczki konne po okolicznych lasach i wielu innych atrakcjach związanych z końmi.

We wsi powstała również „Kolekcja Rzeczy Dawnych” Alberta Sękalskiego. Mieszkaniec wsi w swojej kolekcji posiada sporo maszyn i narzędzi rolniczych, ale również dawne AGD. Ciekawym eksponatem jest lodówka datowana na ok. XIX w.

Dojazd komunikacją publiczną do Wielkiej Lipy zapewniają prywatne busy kursujące z Obornik Śląskich w dni robocze. Do miejscowości można dojechać koleją, wysiadając na stacji w Osoli i z niej kierować się w lewo drogą do Wielkiej Lipy.